Levensduur verlengd van duiker onder kanaal bij Elsloo
In het kort
Rijkswaterstaat verbreedt in Limburg het Julianakanaal zodat in de toekomst grotere binnenvaartschepen elkaar veilig kunnen passeren. Baggerbedrijf Van den Herik kreeg opdracht voor de verbreding, maar had een gespecialiseerde onderaannemer nodig om een duiker in het traject te verstevigen. Van Vulpen tekende voor deze werkzaamheden.
Bij de Limburgse plaats Elsloo lopen een beek, een kanaal en een rivier parallel aan elkaar. Op enig moment kruist de Hemelbeek het Julianakanaal via een betonnen duiker uit 1929, daarna stroomt hij uit in de Maas. De duiker bestaat uit twee compartimenten die naast elkaar liggen. Ze zijn elk 12 meter lang, 1,25 meter breed en 1,25 meter hoog. Het verbreden en uitdiepen van het kanaal deed Rijkswaterstaat besluiten de constructie ervan aan te passen zodat de duiker weer zeker vijftig jaar mee kon.
Beek afdammen
Om een veilige en beheersbare werkomgeving te creëren, is besloten de Hemelbeek voor de duur van de werkzaamheden af te dammen. Omdat de beek ontspringt in drie natuurlijke bronnen, moest bij het afdammen gezorgd worden dat het water niet kon terugstromen naar het brongebied. Met behulp van een pompinstallatie is het water rechtstreeks in het Julianakanaal geloosd.
Calamiteitenplan
Omdat de waterstand in de beek snel kan stijgen als het hard regent, mede omdat de beek dient als overstort van het riool, is een calamiteitenplan vastgesteld. De ingezette pompinstallatie voor het rioolwater kon het water namelijk maar tot op een bepaald niveau verwerken. Op basis van het calamiteitenplan werd door Van Vulpen dagelijks bekeken of het weer en de waterstand de werkzaamheden toelieten om een veilige werkomgeving te houden en schade te voorkomen aan de al uitgevoerde werkzaamheden.
Geleidingsframe voor GVK
Op de bodem van de toen droge duiker is vervolgens een stalen geleidingsframe aangebracht. Dit frame bestond uit twee stalen buizen met een diameter van DN100 die onderling verbonden waren met een stalen hoekprofiel. Over deze stalen buizen is uiteindelijk de met glasvezelversterkte kunststof buis DN1000 met een lier de duiker in getrokken.
Vullen met beton
De ruimte rond deze GVK-buis moest vervolgens worden opgevuld met beton. Dit was het meest kritische onderdeel van het project. Het beton moest immers de hele ruimte tussen binnenwand van de duiker en buitenwand van de GVK-buis bereiken. Hiervoor is een innovatieve werkmethode uitgewerkt in samenwerking met betonleverancier Mebin en de verhuurder van de betonpompen, Gebr. Van Antwerpen.
Innovatieve methode
De stalen DN100 buizen die de GVK als een soort rails op zijn plek hielden, kregen een extra functie. De betonpomp werd hier namelijk op aangesloten. In het midden van deze 12 meter lange rails, dus binnenin de duiker, zijn gaten aangebracht waardoor het beton in de duiker rondom de GVK-buizen gepompt kon worden. Zowel aan de kant van de Hemelbeek als aan de kant van de Maas is vervolgens beton de duiker in gepompt. Het innovatieve plan slaagde; de duiker is gevuld volgens de vooraf opgestelde procedure.
Herstel in oude staat
Nadat het beton was aangebracht, is het profiel van de Hemelbeek weer in oude staat hersteld. Vervolgens is de dam verwijderd en kon het water van de beek weer normaal stromen. Als laatste is de pompvoorziening verwijderd. De Hemelbeek kan zijn water nu weer op een, voor mens en omgeving, veilige manier kwijt in de Maas.
